Chủ đề giọng/tone nhạc hay vòng hợp âm trong 14 giọng cơ bản là chủ đề tương đối khó hiểu nó bao gồm những hợp âm gì, cách sử dụng. Trong bài viết này, chúng tôi xin chia sẻ và tổng hợp 30 tone nhạc và Vòng các hợp âm có trong 14 giọng cơ bản cần nắm vững. Đầu tiên, mời các bạn xem hình bên dưới, chỉ ra những cặp giọng song song. *Cặp giọng song song gồm một giọng trường (chữ in hoa) và một giọng thứ (có chữ “m” đằng sau) và cả 2 giọng này đều nằm trong một loại khoá biểu – tức là sau khoá Sol có bao nhiêu dấu thăng (#)/ dấu giáng (b).
VIDEO Tổng hợp 30 Tone Nhạc ( GIỌNG TRONG ÂM NHẠC) TƯƠNG ỨNG VỚI CÁC KHÓA BIỂU
Cùng tham khảo bài học dưới đây để biết xác định giọng trong bài hát nha.
Tổng hợp 30 tone nhạc thường dùng
Trên hình 1, các bạn sẽ thấy tương ứng với một loại khoá biểu, sẽ có tên 2 hợp âm chủ (hay nói cách khác hợp âm chủ chính là giọng/tone của bài hát). Hợp âm chủ thường là hợp âm kết thúc bài hát/ hoặc hợp âm bắt đầu của bài hát, đây cũng chính là hợp âm quyết định vòng hoà âm của bài hát sẽ gồm những hợp âm gì, hay nói cách khác hợp âm chủ là giọng/tone của một bài hát.
Mỗi loại khoá biểu sẽ có một hợp âm chủ là trưởng (chữ in hoa) và một hợp âm chủ là thứ (có chữ “m” đằng sau), và đây gọi là một cặp giọng song song, vì nó cùng xuất hiện trong một loại khoá biểu.
Giọng chủ là trưởng thường là những bài có giai điệu tươi sáng, cho ta cảm giác một “kết thúc có hậu”; ngược lại giọng thứ thường là những bài có giai điệu buồn và cho ta cảm giác một kết thúc không quá tươi sáng.
Dựa vào hình trên, tương ứng với 30 giọng trưởng – thứ song song, chúng ta có 15 loại khoá biểu
- + 1 loại khoá biểu không có dấu thăng (#)/ giáng (b) sau khoá Sol
- + 7 loại khoá biểu có dấu thăng (#) sau khoá Sol theo số lượng dấu thăng (#) xuất hiện trên khuông nhạc từ 1 dấu thăng đến 7 dấu thăng.
- + 7 loại khoá biểu có dấu giáng (b) sau khoá Sol theo số lượng dấu giáng (b) xuất hiện trên khuông nhạc từ 1 dấu giáng đến 7 dấu giáng.
Cách học và nhớ những giọng/tone nhạc như sau
+ Bạn chỉ cần nhớ giọng chủ là trưởng tương ứng với các loại khoá biểu, từ đó có thể suy ra được giọng thứ song song với giọng trưởng đó, bằng cách thụt lùi xuống 2 bậc nốt.
Ví dụ: Hình khoá biểu có 1 dấu thăng (#), tôi biết chắc đó là dành cho giọng chủ G, vậy giọng thứ song song với giọng G sẽ là G > F > E (lùi 2 bậc nốt từ G sẽ là E, và tôi suy ra giọng song song với giọng trưởng G đó là giọng thứ Em)
+ Nếu bạn là người mới chơi nhạc, bạn chỉ cần nhớ đến tới hình khoá biểu có 3 dấu thăng (#) và 3 dấu giáng (b) là đã có thể chơi solo/ đệm hát được các bài hát.
Như vậy, sau bài đọc này, BloghocPiano cần bạn nhớ những giọng như sau:
- Không thăng giáng: C
- 1 dấu thăng: G | 1 dấu giáng: F
- 2 dấu thăng: D | 2 dấu giáng: Bb
- 3 dấu thăng: A | 3 dấu giáng: Eb
Nếu bạn để ý, thì có thể nhớ bằng cách như sau:
+ Nếu là dấu thăng (#) thì cộng thêm 4 bậc nữa vào giọng trưởng hiện tại sẽ ra giọng trưởng tiếp theo ở khóa biểu có dấu thăng. Ví dụ: giọng không có thăng giáng là C thì giọng có 1 dấu thăng (#) sẽ là C + 4 = G, giọng có 2 dấu thăng (##) sẽ là G + 4 = D.
+ Nếu là dấu giáng (b) thì cộng thêm 3 bậc nữa vào giọng trưởng hiện tại sẽ ra giọng trưởng tiếp theo ở khóa biểu có dấu giáng. Ví dụ: giọng không có thăng giáng là C thì giọng có 1 dấu giáng (b) sẽ là C + 3 = F, giọng có 2 dấu giáng (bb) sẽ là F + 3 = Bb (tên là Bb vì dấu giáng trên khuông nhạc nằm ở nốt Si, sẽ phải gọi tên giọng là Bb chứ không phải là B)
Từ đó bạn có thể suy ra những giọng thứ song song tương ứng với các giọng trưởng và loại khoá biểu trên bằng cách lùi 2 bậc nốt từ giọng trưởng. Hãy thử xem và so sánh kết quả xem đúng không nhé.
* Lưu ý: Nếu đầu khuông nhạc có dấu thăng (#) ở vị trí nốt Fa thì tên giọng sẽ gọi là F#… chứ không gọi là F. Điển hình là hình khoá biểu có 3 dấu thăng, giọng trưởng là A và giọng thứ song song sẽ là lùi 2 bậc nốt: A > G > F và gọi tên là giọng F#m
Quy luật vòng tròn bậc 5/ vòng tròn quãng 5
Còn một cách thể hiện khác của các giọng/tone nhạc như hình 1. Người ta sẽ sử dụng hình ảnh một vòng tròn gọi là “Circle Of Fifths“. Đây là vòng tròn thể hiện trên đó tên các giọng/tone nhạc. Và loại khoá biểu tương ứng với các giọng/tone nhạc đó. Hầu hết những người chơi nhạc thành thạo hay sáng tác ở bất kì nhạc cụ nào cũng đều phải nắm được “Circle Of Fifths”.
Bạn có thể chọn nhớ đặc điểm của các giọng/tone nhạc bằng hình trên.
Làm gì tiếp theo sau khi biết đặc điểm khoá biểu của các giọng/tone nhạc?
Bước tiếp theo, bạn cần biết là trong mỗi giọng/tone nhạc trong bài Bên dưới là hình ảnh của 14 giọng (7 giọng trưởng và 7 giọng thứ). Cùng các hợp âm liên quan.
Nhìn vào hình trên, BloghocPiano có viết số từ trái sang phải đi từ I đến VII. Đây gọi là bậc của hợp âm. Hợp âm bậc I chính là giọng/tone (hợp âm chủ) của bài hát.
Ví dụ: Trong bài hát giọng C sẽ có xuất hiện các hợp âm. Hợp âm Dm, Em, F, G , Am. Và tuỳ vào tiến triển của giai điệu bài hát mà các hợp âm này sẽ có thứ tự trước sau khác nhau.
Bạn có thể thử tìm hợp âm của một bài hát
Nếu bài hát có giọng chủ là C thì hợp âm khác có trong bài sẽ là Dm, Em, F, G, Am. Đây gọi là hoà âm cơ bản nhất của một bài hát. Chỉ bao gồm hợp âm trưởng, hợp âm thứ. Ngoài ra cũng có những bài hát xuất hiện thêm. Ví dụ đôi khi bạn thấy bài hát giọng C lại có hợp âm E, A hay Bb.
Mẹo ghi nhớ các hợp âm có trong trong 14 giọng
Sau khi theo dõi 2 hình trên, nếu bạn quan sát kĩ sẽ thấy rằng:
+ Ở những bài hát giọng trưởng (hợp âm bậc I là hợp âm trưởng). Thì chắc chắn hợp âm bậc IV và bậc V sẽ cùng loại là hợp âm trưởng. Và các hợp âm các bậc còn lại sẽ là hợp âm thứ.
+ Tương tự cho bài hát giọng thứ (hợp âm bậc I là hợp âm thứ). Hợp âm bậc IV V cũng sẽ cùng là thứ. Và các hợp âm còn lại sẽ là hợp âm trưởng. Đặc biệt, hợp âm bậc V của giọng thứ. Sẽ có cả 2 trường hợp là hợp âm thứ, và hợp âm trưởng.
Tại sao tên gọi các hợp âm lại đôi khi có dấu thăng (#), dấu giáng (b)? Đó là vì nó liên quan tới đặc điểm khoá biểu của giọng đó.
Như BloghocPiano có đề cập ở trên. Ví dụ trong giọng D, theo đặc điểm khoá biểu. Thì giọng D có 2 dấu thăng ở vị trí nốt Fa. Và nốt Đô (theo dõi hình 1). Như vậy tên gọi của hợp âm F sẽ là F#…. Đó chính là lý do vì sao bạn thấy trong bảng hợp âm của giọng D. Các tên gọi hợp âm là: Em F#m G A Bm (theo dõi hình 2).
VIDEO CÁC HỢP ÂM CƠ BẢN TRONG 14 GIỌNG TRƯỞNG VÀ GIỌNG THỨ
Bài tập dành cho bạn
Sau bài viết này, BloghocPiano muốn bạn làm được 3 điều:
1/ Liệt kê ra tên các giọng trưởng tương ứng. Với 7 dạng khoá biểu (không thăng giáng, 1-2-3 dấu thăng, 1-2-3 dấu giáng). Nếu bạn chưa thuộc thì hãy tìm cách để nhớ cho thuộc. (đáp án dựa vào hình 1)
2/ Liệt kê ra tên các giọng thứ song song tương ứng. Với các giọng trưởng trên ở câu hỏi 1. (đáp án dựa vào hình 1)
3/ Liệt kê ra tên các hợp âm có trong 3 giọng trưởng. 3 giọng thứ mà bạn đã liệt kê ở câu hỏi 1 và câu hỏi 2.
Bạn có thể để lại comment bên dưới bài viết này câu trả lời của bạn. Và đừng quên viết lại những gì bạn học được. Để nó ở cạnh cây đàn của mình, để lúc nào bạn cũng sẽ nhớ tới nó.
Đây là bước đầu cho người muốn bắt đầu học chơi piano solo. Và chơi piano đệm hát piano theo cảm âm và luyện tập phản xạ cảm âm. Bạn cần thuần thục được các loại khoá biểu. Giọng chủ tương ứng với khoá biểu và các hợp âm có trong giọng chủ đó.
Blog còn chia sẻ nhạc lý cho người mới học, lý thuyết âm nhạc, sách học piano, các hợp âm cơ bản, dấu hóa, nốt nhạc….
